Σήμερα, ο καμβάς ζωγραφικής, χωρίς αμφιβολία, είναι ο πιο δημοφιλής φορέας της εικόνας. Εκτός του ότι είναι ελαφρύς και εύκολος στη μεταφορά, ο τελαρωμένος καμβάς επιτρέπει μεγάλα μεγέθη, είναι σταθερός, ενώ αν είναι προετοιμασμένος και αποθηκεύεται σωστά, είναι σχεδόν αιώνιος. Άρα, αν θέλετε τα έργα σας να διαρκέσουν, προσπαθήστε να τα δημιουργήσετε ακριβώς σε καμβά που είναι ποιοτικός και που προορίζεται για την τεχνική ζωγραφικής σας. Εμείς σας γράφουμε μερικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά την επιλογή και μερικές συμβουλές για την αντιμετώπιση προβλημάτων που μπορεί να προκύψουν όταν πρόκειται για αυτήν την επιφάνεια για ζωγραφική.
Τι πρέπει να έχετε κατά νου όταν επιλέγετε καμβά;
Ένας καλός καμβάς ζωγραφικής πρέπει πάνω απ' όλα να είναι τοποθετημένος σε κατάλληλο τελάρο. Πρόκειται για ένα πλαίσιο κατασκευασμένο από ξηρό ξύλο, του οποίου τα προφίλ είναι αρκετά φαρδιά για τις διαστάσεις που φέρουν, χωρίς κόμπους και ρωγμές, λόγω τον οποίων θα μπορούσε να παραμορφωθεί κατά το τέντωμα του υφάσματος. Ο καμβάς θα έπρεπε να είναι ελαστικός αλλά καλά σφιχτός, χωρίς πτυχές. Από εσάς εξαρτάται αν θα επιλέξετε λινό ή βαμβακερό, ο οποίος είναι οικονομικά πιο προσιτός. Αν και η ποιότητά τους έχει έρθει σε σχεδόν ίδιο επίπεδο, ισχύει το γεγονός πως το λινό είναι πιο ελαστικό και αντέχει καλύτερα την «εργασία του καμβά» (διαστολή και συστολή εξαιτίας των αλλαγών στη θερμοκρασία και την υγρασία), και ως εκ τούτου, έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Τι καμβάς αντιστοιχεί στην τεχνική σας;
Οι ήδη προετοιμασμένοι καμβάδες που μπορούν να βρεθούν στην αγορά είναι κυρίως προορισμένοι για εργασία με ακρυλικά χρώματα ή λαδομπογιές. Αυτό σημαίνει πως ο καμβάς είναι εμποτισμένος (επικαλυμμένος με ένα προστατευτικό στρώμα που εμποδίζει το συνδετικό υλικό από το ελαιόχρωμα να διεισδύσει στον καμβά διαβρώνοντάς τον με τον καιρό), και προετοιμασμένος (με τελική λευκή στρώση, η οποία σε καμβάδες αυτού του τύπου έχει ακρυλική βάση). Ωστόσο, αν συναντήσετε καμβάδες, τον οποίων οι οδηγίες τονίζουν πως είναι προετοιμασμένοι μόνο για ακρυλικά χρώματα ή μόνο για λαδομπογιές, τηρήστε το αυτό αυστηρά.
Σημαντική κατά την επιλογή είναι η λεπτότητα του καμβά, και σε αυτό πρέπει να ακολουθήσετε το ύφος της ζωγραφικής σας. Ο τρόπος με τον οποίο το λαζούρ ή το πηχτό χρώμα θα συμπεριφερθεί στον καμβά εξαρτάται από τον αν είναι λείος με ελάχιστα ορατές πτυχές, ή είναι τραχιάς ύφανσης. Ο πιο αξιόπιστος, και μάλλον ο μοναδικός τρόπος να μάθετε ποια ύφανση σας ταιριάζει είναι να δοκιμάσετε όσο το δυνατόν περισσότερους διαφορετικούς τύπους. Αν βρεθείτε σε θέση να είστε βέβαοι πως χρειάζεστε λείο καμβά, ενώ μπροστά σας έχετε καμβά τραχιάς δομής, μπορείτε να τον εξομαλύνετε προσθέτοντας επιπλέον στρώσεις primer (με απαλό τρίψιμο με γυαλόχαρτο κάθε στρώσης πριν από την εφαρμογή της επόμενης).
Οι καμβάδες μπορούν να έχουν διαφορετικό βαθμό απορροφητικότητας, ενώ θα ανακαλύψετε τι ταιριάζει στην τεχνική ζωγραφικής σας και πάλι μόνο με πειραματισμό. Την απορροφητικότητα (τη δυνατότητα απορρόφησης δηλαδή) επίσης μπορείτε να την μειώσετε με επιπλέον στρώσεις primer με ακρυλική βάση, με στρώσεις ακρυλικού χρώματος ή με ακρυλικά τζελ μέσα, και ένας τέτοιος καμβάς μπορεί να χρησιμοποηθεί για όλες τις τεχνικές ζωγραφικής. Με primer με βάση ελαίου θα δημιουργήσετε ιδιαίτερα λεία και εντελώς μη απορροφητική επιφάνεια η οποία δίνει έμφαση στις καλές πλευρές των λαδομπογιών, αλλά πάνω από αυτή μπορείτε να ζωγραφίσετε αποκλειστικά με λαδομπογιές.
Υπό ποιες συνθήκες πρέπει να αποθηκεύονται οι καμβάδες/πίνακες;
Φροντίστε να μην αποθηκεύετε τους καμβάδες σε υπερβολικά υγρά δωμάτια ή σε χώρους όπου η θερμοκρασία και η υγρασία συχνά αλλάζουν. Επίσης, απομακρύνετέ τους από τύχους στους οποίους δημιουργείται συμπύκνωση αέρα και από πηγές θερμότητας (προβολείς, θερμαντήρες). Όταν τους αποθηκεύετε, προσέξτε ιδιαίτερα τον τρόπο με τον οποίο τους συσκευάζετε – αν ακουμπάτε έναν καμβά πάνω σε άλλον (ή πίνακα πάνω σε πίνακα), ακουμπήστε πάντα την μποστινή πλευρά στην μπροστινή, ή την πίσω στην πίσω. Ας μην ακουμπάνε πάνω στα πλαίσια, ποτέ έτσι ώστε το πλαίσιο ενός πίνακα να ακουμπάει τον καμβά του άλλου, διότι έτσι δημιουργούνται ζημιές, υπό τη μορφή βαθουλωμάτων στον καμβά, και εύκολα μπορούν και να σκιστούν.
Πώς να «διορθώσετε» έναν χαλαρό καμβά;
Ωστόσο, αν δεν αποθηκεύσατε τον καμβά με τον σωστό τρόπο ή τον εκθέσατε σε υπερβολική θερμότητα, μπορεί να συμβεί ο καμβάς να χαλαρώσει (ανεξάρτητα από το αν πάνω του ήδη βρίσκεται η εικόνα). Ο πρώτος τρόπος να λύσετε αυτό το πρόβλημα είναι να τοποθετήσετε πρόκες/σφήνες τις οποίες πήρατε μαζί με το τελάρο και να τις καρφώνετε σιγά σιγά, μέχρι να είσαστε ευχαριστημένοι με το πόσο σφιχτός είναι ο καμβάς. Με αυτό τον τρόπο το πλαίσιο μπορεί να επεκταθεί μέχρι και 5 χιλιοστά, το οποίο συνήθως είναι αρκετό.
Ένας άλλος τρόπος είναι να ψεκάσετε με νερό την πίσω πλευρά του καμβά – όσο στεγνώνει θα συσφίγγεται. Βρέχοντάς τον με νερό μπορείτε να διορθώσετε και τα βαθουλώματα του καμβά, τα οποία συνήθως είναι αποτέλεσμα κακής αποθήκευσης – με σφουγγάρι βρέξτε το παραμορφωμένο τμήμα, αφήστε το να στεγνώσει, και επαναλάβετε όσες φορές χρειάζεται για να ισιώσει.
Και πώς να σώσετε τον σχισμένο καμβά;
Ανεξάρτητα από το πόσο προσεκτικοί είστε, αυτά συμβαίνουν. Υπάρχουν εκείνοι οι ζωγράφοι που, με δυναμικές κινήσεις με σπάτουλα, είναι σε θέση να κάνουν ζημιά στον καμβά, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που κυριεύονται τόσο πολύ από την εικόνα που γίνονται αδέξιοι και ρίχνουν τον καμβά ή επιτρέπουν στο ρεύμα να τον ρίξει (το πάνω υποστήριγμα στο καβαλέτο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο πράγμα). Ο καμβάς μπορεί να πέσει χωρίς να χαλάσει (ανάμεσα στους ζωγράφους κυκλοφορεί το αστείο πως ο πίνακας αυτός σίγουρα θα πωληθεί), ενώ μπορεί να πέσει έτσι ώστε ο καμβάς να σκιστεί. Τι γίνεται τότε; Απλά κολλήστε ένα κομμάτι φυσικού υφάσματος (βαμβάκι ή λινό) στο μέγεθος της τρύπας στην πίσω πλευρά με με ακρυλικό γκέσο, ακρυλικό τζελ μέσο, woodfix ή παρόμοια λευκή κόλλα, και όταν στεγνώσει την ανωμαλία που έχει δημιουργηθεί στην μπροστινή πλευρά του καμβά συμπληρώστε την προσκετικά με κόλλα, πάστα δόμησης ή καλύψτε την μόνο με χρώμα. Ωστόσο, αν το σκίσιμο είναι μεγάλων διαστάσεων και προς πολλές κατευθύνσεις και στον καμβά δεν υπάρχει ακόμα εικόνα, είναι πιο ασφαλές να αφαιρέσετε το ύφασμα από το τελάρο και να βάλετε καινούριο.
