Και τα παιδάκια σας απολαμβάνουν τη ζωγραφική, οι ζωγραφιές τους είναι απίστευτα δημιουργικές και λεπτομερείς, ενώ εσείς θέλετε να τα στηρίξετε σε αυτό, αλλά δεν είσαστε σίγουροι ποιος τρόπος είναι ο σωστός, πού είναι τα όρια στην αγορά υλικών και εργαλείων, τι είναι κατάλληλο για την ηλικία τους και τι όχι. Από την άλλη πλευρά, συναντάτε διαφορετικές γνώμες παιδαγωγών και παιδοψυχολόγων για το αν πρέπει απλά να αφήσετε τα παιδιά να ζωγραφίζουν, μην παρεμβαίνοντας στη δημιουργικότητά τους ή αν πρέπει να τους δώσετε τη δυνατότητα να κάνουν μαθήματα ζωγραφικής και πότε.
Ζωγραφική στην πιο μικρή ηλικία
Ένα πράγμα είναι σίγουρο – για τους μικρότερους η ζωγραφική πρέπει να είναι διασκεδαστική, με τίποτα κάτι στο οποίο θα αναγκάσετε το παιδί, αλλά μονάχα παιχνίδι μέσα από το οποίο θα εξασκηθεί στο συντονισμό, θα γνωρίσει τις δυνατότητές του και θα αναπτύξει τη φαντασία και τις κινητικές δεξιότητες. Αφήστε το παιδί να ορίσει μόνο του τον χώρο και χρόνο για ζωγραφική, όπως και το τι θα ζωγραφίσει. Αν ζητήσει βοήθεια, βέβαια πρέπει να είσαστε εκεί να δείξετε πώς ζωγραφίζεται κάτι, να επαινέσετε ή μέσα από αστείο να το διορθώσετε. Να είσαστε εκεί και χωρίς να επιβάλλεστε να λέτε ποιο χρώμα μόλις χρησιμοποιεί, και αν το χρώμα αυτό είναι ξυλομπογιά, μαρκαδόρος, κραγιόνι ή κάτι τέταρτο.
Σε ένα παιδί δύο, τριών ή τεσσάρων χρονών πρέπει να εξασφαλίσετε μεγάλο χαρτί ή πίνακα για ζωγραφική, άνετη καρεκλίτσα και τραπέζι στο ύψος των αγκώνων, ενώ από εργαλεία όσο το δυνατόν περισσότερα ήδη χρωμάτων, διότι κάθε ένα από αυτά γλιστράει διαφορετικά πάνω στο χαρτί και αφήνει διαφορετικό σημάδι. Δεν είναι απαραίτητο το παιδί μόλις αρχίσει να ζωγραφίζει να κρατάει σωστά το μολύβι, και να ξέρετε πως αυτό δεν τους είναι καθόλου εύκολο. Για τα παιδιά είναι το ευκολότερο να κρατάνε σωστά μολύβια τριγωνικού σχήματος, ή εκείνα που είναι κοντά, άρα μπορείτε να τα κατευθύνετε εξασφαλίζοντάς τους ακριβώς τέτοιο μολύβι και υπενθυμίζοντάς τους το περιοδικά. Θα τους ενθουσιάσει η ευκολία και η ένταση του μαρκαδόρου ή το ότι με κραγιόνι μπορούν να χρωματίσουν μεγάλες επιφάνειες, ενώ η έγχρωμες κοιμωλίες οι οποίες θα τους επιτρέψουν να ζωγραφίσουν σε μπετόν είναι ξεχωριστή ιστορία. Μην τους τα δώσετε όλα αυτά με μιας, εισάγετέ τα σταδιακά, όταν παρατηρήσετε πως το ενδιαφέρον για τις ξυλομπογιές έχει χαθεί εντελώς δώστε στο παιδί κραγιόνια, έπειτα μαρκαδόρους και ούτω καθεξής, μέχρι να φτάσετε στα ρευστά χρώματα.
Και όταν φτάσετε στα ρευστά χρώματα... Για παιδιά αυτής της ηλικίας, θα είναι μια τεράστια χαρά, και για εσάς, ξέρουμε, φόβος από λερωμένα έπιπλα. Ας είναι αυτό ένα περιστασιακό παιχνίδι, μπορείτε να το εισάγετε ως είδος επιβράβευσης ή δραστηριότητας με την οποία ασχολείστε μόνο σε ειδικές μέρες. Το καλοκαίρι, ο κήπος, ο μουσαμάς, παλιά ρούχα και μεγάλος λευκός καμβάς είναι τα συνιστώμενα στοιχεία. Τα χρώματα που επιλέγετε ας έχουν οπωσδήποτε υδάτινη βάση, υπάρχουν ακόμη και εκείνα με τα οποία τα παιδιά μπορούν να ζωγραφίσουν με δάχτυλα – τα χρώματα για ζωγραφική με δάχτυλα. Φυλάξτε τα έργα για τα οποία τα παιδιά είναι περισσότερο περήφανα, βάλτε σε κάδρο κάποια από αυτά και τοποθετήστε τα σε κάποιο ιδιαίτερο μέρος.
Παιδιά σχολικής ηλικίας και ζωγραφική δημιουργικότητα
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας που δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για σχέδιο και ζωγραφική πρέπει να έχουν βέβαια υποστήριξη, αλλά επιφυλακτικά. Ανεξάρτητα από το αν εσείς ή κάποιος εμπειρογνώμονας που έχετε συμβουλευτεί θεωρεί ότι το παιδί έχει «ταλέντο» ή όχι, η αγάπη για την τέχνη είναι αρκετή να δώσετε σημασία, ενώ το ταλέντο μπορεί να εμφανιστεί πολύ αργότερα αν δεν είναι ορατό τώρα, ή μπορεί να αντικατασταθεί με εξάσκηση και επιμονή. O ρόλος σας σε αυτήν την ηλικιά θα πρέπει να είναι μόνο να διατηρήσετε αυτήν την αγάπη και τη δημιουργηκότητα, τίποτα παραπάνω. Επίσης, ένα παιδί του οποίου τα σχέδια είναι ρεαλιστικά και καθαρά, ακριβή και τακτοποιημένα, ενώ δύσκολα κάθεται με χρώματα και μπλοκ ζωγραφικής, πρέπει να το αφήσετε να αγαπήσει τη ζωγραφική, χωρίς να βιαστείτε να το στείλετε σε μαθήματα επειδή προσέξατε ότι έχει επιτυχία σε αυτό.
Ποια εργαλεία ζωγραφικής είναι τα καλύτερα για τα παιδιά
Όπως τα μικρότερα, έτσι και τα μεγαλύτερα παιδιά τα οποία ήδη γνωρίζουν τις δυνατότητές τους και το τι είναι η ζωγραφική και ο σχεδιασμός, θα έπρεπε να παίζουν και να εξερευνούν. Ο καλύτερος τρόπος να τα βοηθήσετε είναι να τους δώσετε την ευκαιρία να δοκιμάσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία σχεδιασμού και ζωγραφικής, να τα ενθαρρύνετε να τα χρησιμοποιήσουν με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικές επιφάνειες. Ξέρουμε πως συχνά αναρωτιέστε ποιο είναι το ιδανικό δώρο σε αυτήν την περίπτωση και πιθανώς μπορείτε τώρα να υποθέσετε την απάντησή μας – ένα σετ με όσο το δυνατόν περισσότερα εργαλεία.
Πρέπει να σας προειδοποιήσουμε να προσπαθήσετε να μην ρίχνετε τα παιδιά στο άγνωστο και να μην τους θέτετε υψηλούς στόχους με ξαφνική αγορά λαδομπογιών ή ζωγραφικού καμβά, χωρίς να έχουν συναντήσει πριν από αυτό τα ακρυλικά χρώματα και τη ζωγραφική σε χαρτόνι, για παράδειγμα. Εκείνα έχουν πλήρη επίγνωση της σοβαρότητας του λαδιού σε καμβά και θα νιώσουν την επιθυμία, δηλαδή την επιβάρυνση, ο πίνακας αυτός να είναι τέλειος, ενώ οι πιθανότητες να γίνει όντως έτσι είναι πολύ μικρές. Επίσης, τα πολύ ακριβά εργαλεία και χαρτί δεν είναι καλή λύση, ειδικά αν το γνωστοποιήσετε στα παιδιά, διότι πάλι θα αισθάνονται πίεση να δημιουργήσουν κάτι φανταστικό. Η αποτυχία και η δυσαρέσκεια οδηγούν στην απογοήτευση και μπορούν εύκολα να τα απομακρύνουν από τη ζωγραφική, οπότε προσέξτε να μην κάνετε λάθος σε αυτό το βήμα.
Πότε είναι η ώρα για λαδομπογιές, καμβά και καβαλέτο
Η διαφορά μεταξύ της τέμπερας, που τα παιδιά σχολικής ηλικιάς συχνότερα συναντάνε, και των λαδομπογιών είναι πραγματικά μεγάλη, όπως και η διαφορά μεταξύ του χαρτιού από το σχολικό μπλοκ ζωγραφικής και του ζωγραφικού καμβά. Αυτό πρέπει να τους το εξηγήσετε, να τους παραπέμψετε σε βιβλιογραφία ή κάποιον που θα τους κάνει πιο προσιτές τις διαφορές αυτές, και μόνο ύστερα μπορείτε να τους δώσετε το αρχικό σετ λαδομπογιών για να ανακαλύψουν τα χαρακτηριστικά τους, αναφέροντας σαφώς πως δεν περιμένετε να δημιουργηθεί πίνακας. Αναφέρετε πως αυτά είναι χρώματα με τα οποία οι φοιτητές αρχίζουν να ζωγραφίζουν μόλις στο τρίτο έτος της Ακαδημίας, ενώ τα προηγούμενα δύο δημιουργούσαν μόνο σχέδια και ζωγράφιζαν με τέμπερες και ακρυλικά χρώματα σε χαρτόνι.
Οι εργασία σε καβαλέτο επίσης διαφέρει από την εργασία σε τραπέζι, την οποία συνήθως ασκούν τα παιδιά. Όλο το σώμα είναι ενεργό και οι κινήσεις είναι πιο ελεύθερες, άρα, κατά τη γνώμη μας, το καβαλέτο θα μπορούσε να είναι μέρος της καλλιτεχνικής γωνιάς ενός παιδιού σχολικής ηλικίας. Θα έπρεπε να είναι μια λεπτομέρεια που θα βοηθήσει στην απελευθέρωση της κίνησής τους και στην απόκτηση της συνήθειας να παρατηρούν το σκίτσο ή τον πίνακα από απόσταση, ενώ θα τους κάνει να αισθανθούν πιο σοβαρά, όπως οι πραγματικοί ζωγράφοι, οι οποίοι δημιουργούν αποκλειστικά με καβαλέτο και μια ξύλινη παλέτα στο χέρι.
